سخن روز

د حماقت او جهالت له پاره نه کومه مدرسه سته او نه کوم کتاب ورته ليکل سوی دئ، خو نړۍ له جاهلانو ډکه ده؛

د انسانيت له پاره تر حساب تېر ښوونځي او کتابونه ليکل سوي؛ خو بيا هم د انسانيت نېستي ده.

ښه دعا هغه ده، چي د زړه له اخلاصه وسي او د زړه اخلاص هغه وخت راځي، چي دعا کوونکی د دعا په مقصد او معنی پوه وي؛

که سوره فاتحه چي بهترينه دعا ده، د زړه له اخلاصه ووايو، الله عز وجل به مو په هر ځای کي بريالي لري.

{ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ(1) الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعٰلَمِينَ (2) الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ (3) مٰلِكِ يَوْمِ الدِّينِ (4) إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ (5)

اهْدِنَا الصِّرٰطَ الْمُسْتَقِيمَ (6) صِرٰطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا الضَّآلِّينَ (7)

#آمين

يوه ويل: ژوند ډېر بدمرغه دئ، تر دې چي د ګل ښاخ لا اغزي لري؛

بل ويل: ژوند څومره ښکلی دئ، تر دې چي له اغزو ډک ښاخ لا ګل لري.

#هدفــ: لوی والي په فکر کولو کي دئ، نه د شيانو په ظاهري ليدلو کي!

په نړۍ کي دوه ډوله لوږي سته؛ يو د نس(ګېډي) لوږه، بل د پوهي؛

هغه ملت چي د نس په لوږه اخته وي، هغه هيڅکله د پوهي د لوږي احساس نه سي کولای!

يوې ښځي له يو حقوقپوه څخه وپوښتل: تر کله به و سړيو ته د دوهم واده کولو اجازه ورکوئ؟!

حقوقپوه ورته وويل: تر هغو چي ښځي دا زده کړي، چي هيڅکله به له هغه سړي سره واده نه کوي، چي دوهمه ښځه لري!

#هدفــ: هيڅکله به د خوښۍ ژوند ونه وينئ، تر څو چي ځان له فکري غلاميه خلاص نه کړئ!

«په سياست کي هيڅ شی تصادفي نه دئ! هره پېښه چي کېږي، بېله شکه چي دا به يو پلان سوی پروګرام وي!»

اسلام معنی سلامتيا، عدل او انسانیت؛

په کم ځای کي چي امن، عدل او انسانیت نه وو، پوه سه چي هلته اسلام سم نه دئ حاکم سوی.

شرمښ ته مي وويل: ژوند کول را وښیه.

ويل: والوزه!

ومي ویل: که والوزم، پښې مي ماتېږي.

ویل: زه دي نیسم.

والوتم، خو ولوېدم، پښې مي ماتي سوې.

ویل: اول درس؛ په هیچا باور مه کوه!

یو ځای می ولوستل، وایي د یوې وني غټېدو ته هیڅوک توجه نه کوي، خو کله چي چپه سي، د چپه کېدو ږغ ته ئې بیا د ټولو پام وي؛

ټولنه هم همداسي ده، پر پرمختګ دي ړانده او کاڼه وي، خو ناکامۍ ته دي بیا هر یو د زړه په سترګو ګوري.

یو سړي له خدایه د ګل او بورا(پروانې) غوښتنه وکړه؛ خو خدای په عوض کي چنجی او اغزن بوټی ورکړ؛ سړی خواشینی سو، ویل خدایه زه لکه چي نه یم درباندي ګران، زما غوښتنه دي را پوره نه کړه.

څو ورځی تېري سوې، له چنجي څخه ښکلې بورا او له بوټي څخه ښایسته ګل راووت؛ سړی ډېر خوشحاله سو.

#هدفــ: کم شی چی ستا له غوښتني ناسم درکول سو، ناراضي او خپګان مه کوه؛ باور ولره، چي د نن اغزي د سبا ګلونه دي.

#د_قانع_ژباړه

پاڼي د ژړېدو په وخت کي لوېږي؛

او میوه د پخېدو...!

وګوره چي ته څنګه لوېږې؛

د ژړي پاڼي په څېر، که د سرې مڼې...!

ﮐﻨﻔﺴﯿﻮﺱ

کور په څلورو

ښځو ښایسته وي،

هیڅ وخت

دي کور

له دې څلورو

ښځو

نه خالي کېږي؛

لکه:

مور،

خور،

مېرمن

او لور

په روسیه کي تازه انقلاب سوی وو، انقلابي بلشوکیانو د مخکنۍ تزاري واکمانانو ټولي کورنۍ قتل عام کړې.
یو سړي د مسکو ښار په سره میدان کي کاغذي اعلامیې خپرولې، دا سړی امنیتي کسانو ونیو؛ تر پلټنو وروسته متوجه سول چي ټولي اعلامیې سپين کاغذونه دي.
له سړي څخه ئې پوښتنه وکړه، ولي دي سپيني پاڼي وېشلې، ولي دي څه نه دي پر لیکلي؟
سړی ورته وویل: د لیکلو له پاره نور څه پاته نه دي، هر څه د لمر په څېر روښانه دي...!

#هدفــ: په افغانستان کي څلوېښت کلني جګړې موږ ته ټول دوستان او دښمنان را وپېژندل، نور دې ته اړتیا نسته چي سیاسیون دي موږ ته د تور او سپین، شرقي او غربي، ښی اړخو او کیڼ اړخو نغارې و ږغوي.

کور په څلورو ښځو ښایسته وي، هیڅ وخت دي کور له دې څلورو ښځو نه خالي کېږي؛ لکه: مور، خور، مېرمن او لور

داسي خالق لرو چي د ښه کار پر اراده اجر را کوي، خو د ګناه پر اراده تر هغه وخته سزا نه راکوي، څو چي مو عملاً ګناه کړې نه وي؛ تر دې جالبه لا دا چي تر ګناه کولو وروسته د ګناه پر پښېمانۍ هم بیرته اجر راکوي.
سبحان الله موږ څونده ناشکره بنده ګان یو!

ویل ئې: څنګه یې؟
ومي ویل: هغه به څنګه وي، چي د دریاب په منځ کي ئې کښتۍ ماته سي او هر یو د کښتۍ پر تخته یوازي پاته سي؟
ویل ئې: ډېر سخت حالت دئ!
ومي ویل: حال مي همداسي دئ.

له یو شیخ څخه ئې وپوښتل: تر څو به د اولس پر اوږو سپور یې، کله به ځیني کښته کېږې!!؟؟
شیخ ورته وویل: تر هغه وخته چي خلک پر خرافاتو باور لري او خرافات ئې د ژوند برخه وي، تر هغو به پر دوی زما دم او جادو چلېږي.
#هدفــ: علم او خرافات یو د بل په ضد دي؛ چېري چي علم وي، هلته به خرافات نه وي، چیری چي خرافات وي، هلته به علم نه وي.

په اروپا کي پنځه سوه کاله مخکي د طاعون ناروغي د رنسانس د راتګ سبب سوه.
د طاعون ناروغۍ تر خپرېدو مخکي خلکو فکر کاوه، چي کلیسا اومسیحي روحانیون شفاء ورکونکي دي؛ خو دطاعون له راتګ سره خلکو په خپلو سترګو ولیدل، چي د مسیحي روحانینو مقدسي اوبه او دمونه ناروغان نسي ژغورلای؛ بلکي خپله روحانیون هم د طاعون په ناروغي اخته او مړه کېږي...
د کلیسا چي څه په توان کي ول، هغه یې وکړه، څو د طاعون مرض له منځه یوسي؛ د پیشانو له وژلو څخه را نیولې د یهودو تر وژلو پوري، خو هیڅ نتیجه ئې ونه لیده.
دا موضوع ددې سبب سوه چي خلک له خرافاتو او توهماتو څخه لیري سي او د رنسانس زرین پېر ته مخه کړي.

#خرافات

تر دې عبادت چي ناست په مسجد کي یې، خو چُرت او فکر دي په څپليو کي بند وي، چي څوک ئې غلا نه کړي؛ هغه عبادت ښه دئ، چي پر بیابان یې وکړې، خو شُغل او فکر دي یوازي او یوازي له الله سره وي.

یو نفر په میکده کي مري، بل په کعبه کي!
ښایي اول نفر د نصیحت کولو له پاره تللی وي او دوهم د څپلیو غلا کولو له پاره؛ نو نه ښايي چي د خلکو په اړه د خپل فکر او غوښتني له مخي قضاوت وکړو..!

له هیچا څخه ګیله او شکایت مه کوئ، زموږ عملونه پر موږ حاکمان دي؛ په پټو سترګو هدف ته نه سو رسېدلای، سترګي روڼي کړئ!

د ګیلاس اوبه که وچیښې خلاصېږي، که یې پرېږدي وچېږي؛ ژوند هم همداسی دئ، په کار هم تېرېږي په وزګارتیاهم!
ښه ژوند هغه دئ، چي د چا په ښه ور سي.

که دي د بل عزت د ځان عزت او د بل توهین د ځان توهین وګاڼه، پوه سه چي د انسانیت لاروی یې.

پسونه ټول عمر له شرمښ(لېوه) څخه بېرېږي، خو په اخر کي د ساتونکي(شپانه) تر چړې تېر سي.
پر خپلو ظاهري خواخوږو ډېر باور مه کوئ؛ ځکه چي ډېر وخت اور له خپلي لمني اخیستل کېږي.

په دوو دلیلونو پر ځينو خلکو باور نه سم کولای؛
۱-نــه یې پېژنم، چي څنګه خلک دي!
۲-ښه یې پېژنم، چي څنګه خلک دي!!

پر هغه چا چي یونس ع تر اوبو لاندي، نوح ع د اوبو پر سر او یوسف ع په ژور څاه کي د اوبو پر غاړه ساتلای سي؛
باور ولره!
پر هغه چا چي د لکړي په یوه ټک سره د نیل سیند وچولای سي او په همدې لکړه له وچي ډبري څه د اوبو دولس چینې روانولای سي؛
باور ولره!
پر هغه چا چي فرعون په اوبو او قارون په خاورو کي غرقولای سي؛ خو ابراهیم د اور په منځ کي ساتلای رسي.

#د_قانع_ژباړه

موږ د بل و عیب ته قاضيان او خپل عیب ته مدافع وکیلان یو!
رحمان بابا څه ښه وايي
که یو جو دانه عیب وینې په بل کي - هغه یو جو دانه عیب به یې لوی غر کړې
که دي خپله ګناه لویه لکه غر وي- په حیله حیله به غر د مچ وزر کړې

پیسې د شپږم حس په څېر دي، که درسره نه وې، پنځه نور حواس دي هم سم کار نه کوي...!

✍ #ویلیم_سمرسټ_موم

د🔥اور🔥لمبه او د انسان غوسه😠 یوه شېبه وي؛ په پای کي اور ته ایرې او انسان ته پښېماني😂 پاتېږي.

که د افغانانو له وینو د باران څاڅکي جوړېدلای، پر نړۍ به هیڅ کله وچکالي نه وای راغلې!

له خدایه غوښتنه "شجاعت" دئ؛ که یې درکړه "رحمت" دئ، که یې در نه کړه "حکمت" دئ.
له خلګو غوښتنه "ذلت" دئ؛ که یې درکړه "احسان" دئ؛ که یې در نه کړه "خفګان" دئ.

مېږه(پسه) په کال کي یو ځل لنګېږي او یو اولاد زېږوي، سپۍ په کال کي دوه ځله لنګېږي، هر ځل لږ تر لږه شپږ اولاده زېږوي؛ په طبعي توګه باید دسپو له ګلې سره دوه پسونه ملګري وای، خو برعکس د پسو له رمې سره دوه سپي ملګري وي؛ خدای د پسو په ذات کی برکت ایښی او د سپو له ذاته یې برکت اخیستی.
حلال مال که لږ هم وي برکت لري، حرام مال که څه هم ډېر وي، خو برکت نه لري.

#د_قانع_ژباړه

مېږه(پسه) په کال کي یو ځل لنګېږي او یو اولاد زېږوي، سپۍ په کال کي دوه ځله لنګېږي، هر ځل لږ تر لږه شپږ اولاده زېږوي؛ په طبعي توګه باید دسپو له ګلې سره دوه پسونه ملګري وای، خو برعکس د پسو له رمې سره دوه سپي ملګري وي؛ خدای د پسو په ذات کی برکت ایښی او د سپو له ذاته یې برکت اخیستی.
حلال مال که لږ هم وي برکت لري، حرام مال که څه هم ډېر وي، خو برکت نه لري.

#د_قانع_ژباړه

د سکندر مقدوني(؟) د ژوند درې وروستنۍ خبري
۱: زما جنازه دي ډاکتران یوسي، چي خلک خبر سي، د مرګ مخه هیڅوک نه سي نیولای.
۲:ټولي طلاوي مي د جنازې په لاره کي وشیندئ، څو خلک پوه سي، چي شتمنۍ هم له مرګه ونه ژغورلم.
۳:لاسونه مي له تابوته د باندي را وباسئ، څو ټول ئې وویني، چی خالي لاسونه ولاړم.

نه پوهېږم چي خلک ولي په ډکه خوله خبري کول بې ادبي ګڼي، خو په خالي مغز بیا خبري کول بې ادبي نه بولي.

#اورسن_ویلز۱۹۱۵_۱۹۸۵

په څلور کلنۍ کي مي پلار ټینګه چپلاخه راکړه ستونی مي را ډک سو، خو ومي نه ژړل، په اوه کلنۍ کي ئې په تانده لښته ووهلم، بدن مي ډیر درد وکړ، خو دې درد ته هم ټینګ سوم، بیا مي هم ونه ژړل
په لس کلنۍ کي نور د پلار له وهلو او ډبولو سره عادت سوی وم هر څومره چي به ئې ووهلم،ووهلم ژړا مي نه ورته را تله 
په پینځلس کلنۍ کي به په هره وړه خبر په غوسه کېده، په لاس کي چي به ئې هرڅه وه په هغو به ئې وویشتم، بیا مي هم نه ژړل.
په شل کلنۍ کي ئي هم ووهلم، له پلار سره مي بیا هم مینه وه هغه بیا هم د تل په څېر همدومره را باندي ګران و.
تیره ورځ چي زه پینځه دیرش کلن وم پلار مي بیا ووهلم، دا ځل مي زړه را ډک سو، ستونی مي غریو ونیو ومي ژړل ، ومي ژړل دومره مي وژړل چي اوښکي مي په ګریبان را تويي سوې، له دي امله نه چي پلار مي ولي ووهلم، بلکي په دې مي وژړل چي د پلار په لړزیدلو لاسو نو کي هغه د تیر په شان زور نه وو پاتي

د حاجي ميروس نيکه او د احمدشاه بابا ويناوي د ارواښاد اديب شيخ( شيخ عبدالغفور خروټي) په نظم پېلي مرغلري دي هيله چي اروښاد اديب شيخ له دعا هېر نه کړئ.

سړى چي سهار له خوبه راپاڅيد، ګوري چي تبر يې ورک سوى.

پخپل ګاونډي شک پيدا سو چي کيداي سي دا به هغه غلا کړى وي، ددې لپاره چي خپل ګاونډى وڅاري ټوله ورځ يې دده حرکات او کړه وړه تر نظر لاندي نيولي و.

متوجه سو چي ګاونډى يې د غله په څېر حرکت کوي، د غله په ډول پر لاره ځي، ټولي کړني يې داسي دي لکه يو شى چي پټوي.

نور يې نو شک په يقين بدل سو تصميم يې ونيوئ چي کور ته ولاړ سي، کالي بدل کړي او قاضي ته شکايت وکړي.

کله چي کور ته ورسيد تبر يې پيدا کړ،

ميرمني يې ځاى پر ځاى کړى و.

سړى بيا له کوره راووت او ګاونډى يې بيا تر نظارت لاندي ونيوئ،

دده نظر او فکر بدل سو د ګاونډي ټول کړه وړه، حرکات،

خبري د يو شريف سړي په څير ورته ښکاريدلې.

پاملرنه:

هر څنګه چي ته ځان ته ګوري هماغسي يې،

که فکر کوې چي هميشه به ناکام او موخي ته به ونه رسيږي

دا ريښتيا ده  بريالى به هم نه سې،

که دي ښه فکر کاوه او همېشه دي مثبت اړخ څېړئ،

نو هيڅ کله به ناکام نه سې.

خپل د فکر ډول دي بدل کړه.

يو عالم څه ښه ويلي دي:

(ځان داسې کړه لکه سمندر چي څوک دي اسرار نه سي معلومولای،

ځان داسي کړه لکه اسمان چي څوک دي هيلي نه سي درولای،

داسي سه لکه مرغه چي کړه وړه دي څوک له ګواښ سره

نه سي مخ کولای، داسي سه لکه ونه چي رېښې دي

څوک نه سي پرې کولای او داسي سه لکه ډبره چي څوک دي

نه سي ماتولای. . .

او ستا د خير کارونه بايد د هغه چاپه څېر وي چي پر شګو روان وي،

ږغ يې نه اورېدل کيږي؛ خو نښي يې څرګندي وي.)